Betoog toekomst van de gemeente Duiven
De fractie van BurgerBelangen wil de onderzoekers bedanken voor het onderzoek en de bijbehorende rapportages. Sommige onderdelen van het onderzoek werden tijdens onderzoek al duidelijk. We doelen dan bijvoorbeeld op de verandering van koers van Westervoort, die nu ineens voor herindeling is met Doesburg, Zevenaar en Duiven.
Wel hebben wij een aantal opmerkingen en die gaan bijvoorbeeld over de invloed die Duiven heeft of kan hebben in de gemeenschappelijke regelingen. Als je kijkt naar bijvoorbeeld de stemverhoudingen in de diverse gemeenschappelijke regelingen, dan is herindelen helemaal geen voordeel. Als voorbeeld nemen wij de Groene Metropool Regio. Hier hebben de vier gemeenten afzonderlijk in totaal 6 stemmen. Bij een herindeling zou dit maximaal 4 stemmen zijn. Dat is een verlies van invloed en dit geldt voor meer gemeenschappelijke regelingen. Samenwerken zou dus een grotere invloed bewerkstelligen dan een herindeling.
Daarnaast krijg je ook invloed als je meedoet en levert. Zorg dat je aanwezig bent bij netwerkbijeenkomsten. Ook moet je een bijdrage leveren en ambtenaren beschikbaar stellen om werk in de GMR te verrichten. Daarmee krijg je invloed, omdat je over de inhoud gaat. BurgerBelangen ziet hier geen voordelen ontstaan als we voor een herindeling zouden kiezen.
De VNG heeft donderdag 21 november tijdens het overhedenoverleg met een brede delegatie van het kabinet gesproken over de grote uitdagingen waar Nederland voor staat. De dringende behoefte aan meer woningen, de beperkte beschikbare ruimte en de druk op de zorgsector waren centrale thema's.
Zowel het rijk, gemeenten, provincies als waterschappen spelen een cruciale rol bij het aanpakken van deze uitdagingen. Er is ook specifiek gesproken over zorgen, zoals de financiering voor gemeenten en provincies en de uitvoerbaarheid van de plannen. Alle partijen zijn het erover eens dat er een goede balans moet zijn tussen ambities, taken, middelen en uitvoeringskracht.
Het kabinet heeft tijdens het overleg aangegeven dat de 'of-vraag' over structurele financiële oplossingen met betrekking tot de jeugdzorg niet aan de orde is; de focus ligt op het 'hoe'. De financiële impact van dit dossier wordt begin 2025 verwacht na de publicatie van het rapport van de deskundigencommissie-Van Ark. In het overhedenoverleg van februari 2025 worden de resultaten besproken en zullen deze uitkomsten in de Voorjaarsnota worden meegenomen.
Het is positief om te lezen dat het kabinet ook een stap heeft gezet en inziet dat gemeenten dit niet alleen kunnen dragen. Het is nu wachten op het rapport van de deskundigencommissie-Van Ark en de gevolgen die de uitkomsten van dat rapport hebben, via de Voorjaarsnota van de overheid, voor de gemeenten. Daarmee moeten we afwachten of wij als gemeente verder moeten bezuinigen en in welke mate dat zal zijn.
Daarnaast kosten herindelingen ook geld, veel geld. De vraag of die extra kosten gewenst zijn naast de bezuinigingsopgave die we nu al hebben, is nog niet gesteld. Uiteindelijk zal niet alles vanuit de bijdrages vanuit het Rijk of de provincie betaald kunnen worden en zal er wellicht een grotere bezuinigingsronde moeten komen, waarbij de inwoners meer belastingdruk voor de kiezen gaan krijgen. Op dit moment moeten alle vier gemeenten fors bezuinigen en die bezuinigen nemen we mee in een eventuele herindelingsvraagstuk. BurgerBelangen ziet hier geen voordelen ontstaan als we voor een herindeling zouden kiezen
Als je naar de bestuurskracht kijkt dan ziet BurgerBelangen daar geen problemen. 1Stroom werkt op dit moment voldoende en wij verwachten dat we samen met 1Stroom de uitdagingen voor de toekomst aan kunnen. Het is ook niet expliciet uit de rapporten naar voren gekomen dat Duiven daarmee in de problemen komt. Wat wellicht een optie zou kunnen zijn, zijn dat er in de Liemers twee licht samenvoegingen gaan plaatsvinden, waarbij Westervoort bij Duiven komt en Doesburg bij Zevenaar. Dit laatste wordt min of meer door BMC aan de gemeente Doesburg geadviseerd. Om wel een stip op de horizon te plaatsen naar een gehele Liemerse herindeling. Of Duiven en Westervoort zo’n stap aankunnen is de vraag, omdat de gemeenteraad van Westervoort heeft aangegeven dat een herindeling met Duiven een herindeling is die te klein is op de schaal. Hierdoor is het dan ook de vraag of een lichte samenvoeging met Westervoort nu zin heeft.
Een herindeling zou volgens BurgerBelangen niet moeten gaan over welke invloed je hebt in de regio, maar of je door een herindeling beter voor de inwoners van de gemeente kan zorgen en opkomen. BurgerBelangen ziet hier geen voordelen ontstaan als we voor een herindeling zouden kiezen.
Samenvattend ziet de fractie van BurgerBelangen nog geen voordelen die een herindeling zou kunnen hebben. Er is eerst meer inzicht nodig in hoe wij de bezuinigingen vorm gaan geven, wat er vanuit het kabinet nog gedaan wordt voor de gemeenten in hun Voorjaarsnota, betere samenwerking van de Liemerse gemeenten (bijvoorbeeld via de Liemerse Ambassade) en er zou beter uitgezocht kunnen worden hoe Duiven zich beter kan vertegenwoordigen in de diverse gemeenschappelijke regelingen, zodat ze wel de gewenste invloed kan uitoefenen.
